پمپهای کفکش بهعنوان یکی از مهمترین تجهیزات انتقال آب در کاربردهای خانگی، کشاورزی و صنعتی، نقش حیاتی در تأمین جریان پایدار آب دارند. با وجود طراحی مقاوم و ساختار مستغرق این پمپها، استفاده نادرست و شرایط کاری نامناسب میتواند باعث بروز مشکلات جدی و در نهایت سوختن پمپ شود. عوامل مختلفی مانند خشککار کردن پمپ، اعمال بار اضافی، ورود آب به الکتروموتور، گرفتگی مسیر پمپاژ و استفاده از خروجی نامناسب، همگی میتوانند عملکرد پمپ را مختل کرده و عمر مفید آن را کاهش دهند. شناخت این دلایل و رعایت نکات پیشگیرانه، راهکاری مؤثر برای جلوگیری از خرابیهای هزینهبر و افزایش طول عمر پمپ کفکش است. این مقاله به بررسی مهمترین دلایل سوختن پمپ کفکش و روشهای جلوگیری از این مشکلات میپردازد.
پمپ کفکش چیست؟
پمپ کفکش یا پمپ EPS از لحاظ ظاهری و عملکرد شبیه به پمپ های توربین عمودی است. اساس کار یک موتور الکتریکی راندن پمپ و افزایش انرژی جنبشی سیال است. پمپ کفکش از لحاظ عملکرد ظاهری شامل یک پمپ گریز از مرکز با یک شافت عمودی است که فشار مایع خروجی آن وابسته به چرخش پروانه ها است. پمپ کفکش از آب بندی مکانیکی بهره میبرد به دلیل اینکه از نفوذ آب به داخل موتور جلوگیری کند. جنس محفظه موتور و پمپ از آلیاژ آلومینیوم و پروانه و درپوش پمپ از آهن داکتیل و شافت از فولاد ضد زنگ 303 و تمام پیچ ها از فولاد ضد زنگ ساخته شده است که میزان مقاومت خوردگی آنها را در برابر رطوبت چندین برابر می کند. اگر بیشتر از یک پروانه در پمپ مورد استفاده قرار بگیرد، به این پمپ، پمپ کفکش چند طبقه گفته میشود که دارای تیغه هایی بوده که بر روی یک شافت یا به صورت جداگانه نصب هستند.
دلایل سوختن پمپ کف کش چیست؟
خرابی پمپ کفکش میتواند دلایل مختلفی داشته باشد که میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- خشک کار کردن پمپ کفکش
- اعمال بار اضافی به پمپ کفکش
- ورود آب به قسمت الکتروموتور
- گرفتگی پمپ
- تغییر سایز لوله خروجی پمپ کفکش
در این مقاله به بررسی این عوامل و راه جلوگیری از سوختن پمپ کفکش میپردازیم.
خشککار کردن پمپ کفکش
بهطور کلی، کار کردن هر نوع پمپ آب بدون حضور آب – یعنی خشککار کردن پمپ – میتواند آسیبهای جدی ایجاد کند. پمپ کفکش نیز که بهصورت مستغرق در آب کار میکند و برای پمپاژ باید کاملاً در آب قرار داشته باشد، از این قاعده مستثنی نیست. وجود آب در هنگام پمپاژ، نقش خنک کننده برای موتور پمپ دارد؛ بنابراین وقتی پمپ بدون آب کار کند، انرژی موتور به گرما تبدیل شده و میتواند موجب سوختن و خرابی آببندها، ذوب شدن عایق سیم پیچها و در نهایت سوختن موتور پمپ شود.
راهکار جلوگیری از خشککار کردن پمپ کفکش
برای جلوگیری از این مشکل، باید مطمئن بود که همیشه آب کافی در اطراف پمپ وجود دارد. یکی از روشهای موثر، استفاده از فلوتر است؛ یک وسیله الکتریکی که میزان آب را کنترل میکند. پمپهای کفکش معمولاً در دو نوع فلوتردار و بدون فلوتر عرضه میشوند. زمانی که سطح آب پایینتر از حد استاندارد برسد، فلوتر بهصورت خودکار پمپ را خاموش میکند و هنگامی که سطح آب دوباره بالا بیاید و شرایط برای کارکرد ایمن فراهم شود، دستور روشن شدن پمپ را صادر میکند. برای جلوگیری مطمئن از خشککار کردن پمپ، خرید فلوتر صابونی استریم توصیه میشود.
اعمال بار اضافی به پمپ کفکش
بار اضافی زمانی به پمپ کفکش وارد میشود که پمپ در شرایطی غیر از آنچه برایش طراحی شده کار کند. این شرایط معمولاً شامل استفاده از پمپ در ارتفاع بیش از حد استاندارد یا پمپاژ سیالاتی است که چگالی و ویسکوزیته آنها بالاتر از محدوده مجاز است. وقتی پمپ ناچار باشد فراتر از توان واقعی خود کار کند، موتور انرژی بیشتری مصرف کرده و در نتیجه دمای آن بهطور غیرعادی بالا میرود. ادامه این وضعیت باعث آسیب به قطعات داخلی مثل سیم پیچ، پروانه و شفت شده و در نهایت منجر به سوختن کامل پمپ میشود. بنابراین شناخت ظرفیت واقعی پمپ و جلوگیری از اعمال هرگونه فشار اضافی، اهمیت زیادی در افزایش طول عمر و عملکرد صحیح دستگاه دارد.
استفاده از پمپ کفکش در هدهای بالاتر از مقدار مجا
هد پمپ، یعنی بیشترین ارتفاعی که پمپ قادر است آب را به آن منتقل کند، یکی از مهمترین مشخصات فنی درجشده روی پلاک دستگاه است. اگر پمپ برای ارتفاعی بیش از مقدار تعیینشده استفاده شود، موتور مجبور میشود انرژی بیشتری برای غلبه بر فشار وارده مصرف کند. این مصرف انرژی اضافی، باعث افزایش شدید دمای موتور و تحت فشار قرار گرفتن سیم پیچها میشود. در این شرایط حتی اگر پمپ در ابتدا کار کند، پس از مدتی به دلیل فشار بیش از حد، دچار کاهش راندمان، لرزشهای غیرمعمول و در نهایت سوختگی موتور خواهد شد. این موضوع یکی از رایج ترین دلایل خراب شدن پمپهای کفکش محسوب میشود، زیرا بسیاری از کاربران بدون توجه به هد پمپ از آن برای ارتفاعهایی استفاده میکنند که برای آن طراحی نشده است.
پمپاژ سیالات با چگالی یا ویسکوزیته زیاد
پمپ کفکش اصولاً برای انتقال آب یا سیالات سبک طراحی شده است و توانایی جابجایی مواد غلیظ یا سنگین را ندارد. وقتی سیالی با چگالی یا ویسکوزیته زیاد توسط پمپ پمپاژ میشود، مقاومت زیادی در برابر حرکت پروانه ایجاد میشود و این مقاومت باعث افزایش فشار وارده به محور و موتور پمپ میشود. موتور در این حالت برای غلبه بر این مقاومت مجبور میشود جریان آنپر بیشتری بکشد که این امر باعث گرم شدن بیش از حد سیم پیچها و قطعات داخلی میشود. تکرار این وضعیت میتواند موجب تغییر شکل پروانه، از بین رفتن یاتاقانها و در نهایت سوختن موتور شود. به همین دلیل استفاده از پمپ کفکش برای انتقال مواد غلیظ مثل لجن، گل و روغن، کاملاً غیر استاندارد و خطرناک است.
راهکار جلوگیری از اعمال بار اضافی به پمپ کفکش
برای جلوگیری از وارد شدن بار اضافی به پمپ کفکش باید پمپ را دقیقاً مطابق راهنمای سازنده و اطلاعات درجشده روی پلاک دستگاه انتخاب و استفاده کرد. برای مثال، اگر قرار است پمپاژ آب در ارتفاع مشخصی انجام شود، باید پمپ با هد مناسب انتخاب شود تا موتور مجبور به کار بیش از توان اسمی خود نشود. همچنین باید توجه داشت که پمپ کفکش تنها برای آب و سیالات سبک مناسب است؛ بنابراین استفاده از آن برای جابجایی مواد سنگین یا غلیظ ممنوع است، مگر اینکه پمپی ویژه با طراحی مناسب تهیه شود. رعایت این نکات ساده، علاوهبر جلوگیری از بار اضافی، موجب افزایش طول عمر پمپ، کاهش هزینههای تعمیر و جلوگیری از سوختن آن خواهد شد.
ورود آب به قسمت الکتروموتور
ورود آب به بخش الکتروموتور پمپ کفکش یکی از خطرناکترین مشکلاتی است که میتواند باعث از کار افتادن کامل پمپ شود. سیم پیچهای الکتروموتور برای کار در محیطی کاملاً خشک و ایزوله طراحی شدهاند و هرگونه نفوذ آب به این بخش باعث ایجاد اتصال الکتریکی، آسیب به سیم پیچها و در نهایت سوختن موتور میشود. معمولاً دلیل اصلی نفوذ آب، خرابی آب بند پمپ یا آسیب دیدگی پوسته قسمت موتور است. چون پمپ کفکش بهصورت غوطهور در آب فعالیت میکند، کوچکترین ترک، سوراخ یا نقص در آببندی، اجازه ورود آب به داخل محفظه الکتروموتور را میدهد و این مسئله میتواند خیلی سریع باعث از کار افتادن پمپ شود.
از آنجا که بدنۀ پمپ کفکش همیشه در تماس مستقیم با آب قرار دارد، سلامت کامل آببندها اهمیت بسیار بالایی پیدا میکند. هرگونه خرابی، فرسودگی یا سفتی نامناسب در لاستیکها و قطعات آببندی، مسیر ورود آب به سیمپیچها را باز میکند. علاوه بر این، ضربه خوردن پمپ، زنگ زدگی بدنه یا حتی استفاده طولانی مدت میتواند باعث ایجاد روزنههای ریز در پوسته موتور شود که اگر بهموقع تشخیص داده نشوند، منجر به نفوذ آب و در نهایت سوختن کامل الکتروموتور خواهند شد. به همین دلیل بررسی دورهای سلامت آببند و بدنه پمپ بسیار ضروری است. برای دریافت اطلاعات بیشتر با کارشناسان آبادیزل تماس بگیرید.
رفع مشکل ورود آب به الکتروموتور
با وجود اینکه الکتروموتور در قسمت بالایی پمپ قرار دارد و طراحی آن بهگونهای است که توسط پوستهی مخصوص کاملاً پوشیده و آب بندی میشود، اما خرابی آببند یا وجود هرگونه روزنه میتواند این حفاظ را از کار بیندازد. در صورت نفوذ آب به داخل موتور، سریعترین اقدام بررسی نقطۀ ورود آب است. اگر مشکل از آب بند باشد، باید این قطعه فوراً تعویض شود، زیرا حتی کوچکترین نشتی در آببند میتواند در مدت کوتاهی باعث از کار افتادن کامل پمپ شود. استفاده از آببندهای استاندارد و تعویض دورهای آنها یکی از مهمترین روشها برای جلوگیری از تکرار این مشکل است.
اگر بررسیها نشان دهد که علت نفوذ آب، سوراخ شدن یا ترک خوردن بدنه الکتروموتور است، باید این نقص را با روشهای مناسب مثل استفاده از چسبهای مخصوص آب بندی، اپوکسی یا در موارد نیاز، تعمیر بدنه از طریق جوشکاری برطرف کرد. ترمیم اصولی بدنه نهتنها از ورود آب جلوگیری میکند، بلکه مانع افزایش آسیب به سایر قطعات نیز میشود. پس از رفع مشکل، بهتر است پمپ توسط افراد متخصص تست عایق و تست نشتی شود تا از سلامت کامل عایق بندی و آببندی آن اطمینان حاصل شود.
گرفتگی پمپ
گرفتگی یکی از دلایل رایج و بسیار مهم در سوختن پمپهای کفکش است که معمولاً به دلیل وجود رسوبات، ذرات جامد، شن ریزه، گل ولای یا ناخالصیهای موجود در آب بهوجود میآید. پمپ کفکش برای عملکرد صحیح نیازمند عبور آزادانه آب از ورودی، محفظه پمپ و خروجی است. زمانی که این مسیر به هر دلیلی مسدود شود، پروانه نمیتواند آزادانه بچرخد و این امر باعث ایجاد فشار اضافی روی موتور میشود. وقتی پروانه با مانع مواجه شود یا چرخش آن سخت شود، الکتروموتور برای ادامه کار مجبور میشود جریان برق بیشتری مصرف کند. این افزایش جریان، دمای موتور را بالا میبرد و اگر گرفتگی سریع رفع نشود، به طور مستقیم باعث داغ شدن بیش از حد سیم پیچها، کاهش راندمان و در نهایت سوختن کامل پمپ میشود. گرفتگی ممکن است در بخش ورودی پمپ، داخل محفظه یا حتی خروجی آن اتفاق بیفتد و در تمام این حالتها خطر آسیب جدی به پمپ وجود دارد.
رفع گرفتگی در مسیر پمپ کفکش
برای رفع گرفتگی در پمپ کفکش لازم است در اولین فرصت مسیر جریان سیال بررسی و تمام موانع موجود در ورودی، خروجی و داخل محفظه پمپ پاک سازی شود. پاک کردن رسوبات، شن ریزهها و سایر ذرات، نه تنها مانع از افزایش فشار بر موتور میشود، بلکه از آسیبهای تدریجی به پروانه نیز جلوگیری میکند. وجود ذرات جامد داخل محفظه پمپ میتواند به مرور زمان باعث ساییدگی و خوردگی پرههای پروانه شود و این ساییدگی به کاهش قطر پروانه و افت چشمگیر دبی یا آبدهی پمپ منجر میشود. کاهش دبی علاوه بر کاهش کارایی پمپ، موتور را مجبور به کار بیشتر کرده و احتمال خرابی را افزایش میدهد. بنابراین بهتر است رسوبات و اجسام خارجی در اولین نشانههای گرفتگی برطرف شوند تا از آسیبهای جدیتر و هزینههای سنگین تعمیر یا تعویض پمپ جلوگیری شود.
کاربرد پمپ کفکش
در این بخش کاربرد و عملکرد پمپ های کفکش را مورد بررسی قرار دادیم که به صورت زیر است:
- پمپاژ کردن آب های صاف و آب های گل آلود در کشاورزی برای آبیاری
- تخلیه و خارج کردن لجن های مخلوط با آب
- تخلیه و خارج کردن پسماندهای حاصل از بارش باران
- تخلیه مایع های دارای هوا و گاز
- پمپاژ فاضلاب های فعال
- صنایع چرم سازی
- صنایع کاغذ و چوب
- صنایع ساختمانی
- انتقال آب یا سیالات در صنایع غذایی
- پاشش آب توسط فواره ها در حوض های آب
- لجن کشی فاضلاب هایی با الیاف بلند
- صنایع کشاورزی و مزارع پرورش ماهی
- انجام آبیاری باغ ها و گلخانه ها
- لجن کشی استخر ها، چاه ها و مخازن
- تخلیه چاه ها توسط شرکت ها
طرز کار پمپ کفکش
داخل پمپ کفکش یک موتور الکتریکی است. با حرکت دادن پمپ که توسط موتور الکتریکی این حرکت انجام میشود، که این حرکت باعث تامین انرژی مورد نیاز برای جابجایی آب و لجن آلوده است. به دلیل این که آگاهی پیدا کنید علت اصلی فشار لجنی که از خروجی کفکش خارج میشود به دلیل این است که پروانه ها میچرخند. معمولا کارشناسان برای حفر کردن چاه و تخلیه آنها از پمپ های لجنکش برای اینکه چاه را رسوب زدایی کند، استفاده می کنند.
میزان دفعات مجاز روشن و خاموش کردن کفکش در ساعت واحد
حدودا 10 مرتبه برای کفکش هایی تا توان 11 KW کیلووات
حدودا 10 مرتبه برای کفکش هایی از 11 تا 30 KW کیلووات
حدودا 10 مرتبه برای کفکش هایی از 30 تا 55 KW کیلووات
حدودا 10 مرتبه برای کفکش هایی از 55 تا 130 KW کیلووات
برای کسب اطلاعات بیشتر راجع تفاوت پمپ کفکش و لجن کش به مقاله مراجعه کنید.
نحوه تعمیر و نگهداری پمپ کفکش
پمپ کفکش وسیله ای است که جزو دستگاههای مصرفی بوده و کاربردهای زیادی در زمینه صنایع کشاورزی ، ساختمانی ، صنایع غذایی و... دارد. پس در نتیجه بهتر است اقدامات لازم در جهت تعمیر و سرویس پمپ کفکش به صورت منظم و دقیق انجام گردد تا دچار مشکلاتی که در قسمتهای قبل به آنها پرداختیم نشود.
معمولا در سرویس پمپ کفکش این موارد انجام میگیرد
- بررسی صداها و لرزش های اضافی دستگاه
- بررسی اتصالات لوله از نظر نداشتن نشتی
- اطمینان از گردش پمپ و گیرپاژ نبودن آن
- تست و بررسی میزان لرزش پمپ
- مشاهده و کنترل میزان دمای دستگاه و جلوگیری از داغ شدن بیش از حد آن و …
- گاهی برخی از مشکلات پمپ کفکش به راحتی قابل رفع است و گاهی نیاز است که برای تعمیر
- موتور، قطعات یا تعویض موتور اقدام شود.
شرکت مهندسی بازرگانی آبادیزل با کادری مجرب و فنی شما مشتریان عزیز را در جهت خرید بهترین نوع کفکش متناسب با کسب و کارتان مشاوره فنی خواهد داد.
برای خرید و مشاوره در مورد انواع کفکش و لجن کش با ما تماس بگیرید.
شماره های تماس : ۰۲۱۳۳۹۹۲۲۹۴ - ۰۲۱۳۳۹۱۴۰۸۴
پمپهای کفکش دارای مشخصاتی هستند که شما را در خرید و شیوه استفاده از آن راهنمایی میکنند که این مشخصات به شرح زیر میباشد:
- قطر خروجی: 32 تا 100 میلیمتر
- دبی: 2 تا 130 متر مکعب در ساعت
- محدوده ارتفاع: 5 تا 700 متر
- دمای سیال: تا 50 درجه سانتیگراد
- فشار: 12بار
- درجه حفاظت IP68
معمولا در سرویس پمپ کفکش این موارد انجام میگیرد
- بررسی صداها و لرزش های اضافی دستگاه
- بررسی اتصالات لوله از نظر نداشتن نشتی
- اطمینان از گردش پمپ و گیرپاژ نبودن آن
- تست و بررسی میزان لرزش پمپ
- مشاهده و کنترل میزان دمای دستگاه و جلوگیری از داغ شدن بیش از حد آن و …
- گاهی برخی از مشکلات پمپ کفکش به راحتی قابل رفع است و گاهی نیاز است که برای تعمیر
- موتور، قطعات یا تعویض موتور اقدام شود.
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید