تفاوت بین موتورهای OHV و OHC

موتور ohv که مخفف Over head Valve است به معنی موتورهایی است که سوپاپ آن‌ها در بالا قرار گرفته است.

موتور OHC که مخفف Over Head camshaft است، اگر بخواهیم ترجمه کنیم یعنی موتورهای میل بادامک بالا! در این موتورها میل سوپاپ بالای سرسیلندر قرار دارد.

در حقیقت میل بادامک موتورهای OHV داخل بلوک موتور قرار دارد، در حالی که میل بادامکِ موتور OHC بالای سر سیلندر قرار دارد.

این تفاوت در طراحی و محل قرارگیری میل بادامک‌ها منجر به برخی تفاوت‌های کلیدی در عملکرد و کارایی می‌شود.

در ادامه خواهید دید:

میل سوپاپ چیست؟

وظایف میل سوپاپ چیست؟

انواع میل سوپاپ

سوپاپ Soupape چیست؟

وظایف سوپاپ چیست؟

موتور OHV چیست؟

موتور OHC چیست؟

مزایای موتورهای OHV

معایب موتورهای OHV

مزایای موتورهای OHC

معایب موتورهای OHC

مقایسه موتورهای OHV و OHC

پیشرانه‌ها از نظر طراحی و آرایش به چهار دسته تقسیم می‌شوند:

• OHV
• OHC
• SOHC
• DOHC

در میان این چهار نوع، OHV در خودروهای قدیمی و امروزه نیز موتور OHC در میان خودروهای مدرن بسیار محبوب هستند.

در قسمت موتور خودرو و اجزاء آن شاید تاکنون واژه میل بادامک را شنیده اید؟

و یا به حروف اختصاری OHC، OHV، SOHC، یا DOHC مندرج بر کاور موتور برخی خودروها توجه نموده اید؟

آیا می دانید این حروف اختصاری به چه مشخصه ای در موتور اشاره دارند یا به کدام بخش از موتور خودرو مربوط می شوند؟

این عبارت ها در حقیقت به نوع میل بادامک (Camshaft) در موتور اشاره دارند.

میل سوپاپ چیست؟

میل بادامک یا میل سوپاپ (Camshaft)؛ قطعه ای است که وظیفه باز و بسته نمودن سوپاپ ها را به عهده دارد. این قطعه در برخی موتورها در بالای سیلندر واقع است و در برخی دیگر در پایین موتور قرار گرفته است. این قطعه از یک استوانه فلزی به عنوان محور اصلی تشکیل شده که روی آن محورهایی به شکل بیضی یا دایره غیر هم‌محور قرار دارد.

وظایف میل سوپاپ چیست؟

• باز و بسته کردن سوپاپ ها توسط چرخش میل سوپاپ و قرار گرفتن بادامک ها زیر تایپت ها
• روی میل سوپاپ یک دایره خارج از مرکز (اکسانتریک)وجود دارد که با قرار گرفتن شیطانک پمپ بنزین وبالا و پایین رفتن ان انتقال بنزین از باک به کاربراتور توسط پمپ بنزین انجام می شود.
• روی میل سوپاپ دندانه ای وجود دارد ک این دنده دلکو و اویل پمپ را بکار می اندازد.

انواع میل سوپاپ

این قطعه در برخی موتورها در بالای سیلندر واقع است و در برخی دیگر در پایین موتور قرار گرفته است دارای انواع مختلفی است که در ادامه شرح میدهیم.

Overhead camshaft (میل بادامک سربار OHC)

در این سیستم میل بادامک در پایین سیلندر قرار دارد و نیرو از طریق میله های بلندی به سوپاپ ها منتقل می شود. این سیستم تقریبا قدیمی شده است اما چندین دهه با موفقیت مورد استفاده قرار گرفت. در این نوع موتورها قرار دادن بیش از دو سوپاپ برای هر سیلندر غیر ممکن است.

در خط تولید ایران؛ کمپانی ایرانخودرو هنوز از این نوع سیستم روی وانت باردو(پیکان وانت) استفاده می کند!

Single overhead camshaft (میل بادامک تک سر SOHC) :

در این سیستم میل بادامک به صورت ردیفی بالای سیلندر قرار می گیرد و اغلب در موتورهای خطی استفاده می شود. در موتورهای خطی که دارای یک میل بادامک (SOHC) هستند فقط دو سوپاپ برای هر سیلندر تعبیه می شود ولی در این نوع سیستم زمانبندی سوپاپ ها در سرعت های بالا بسیار دقیق تر از سیستم OHV است.

برای نمونه خودروی پژو 405 با انجین XU7 8V از این نوع سیستم استفاده می کند.

Double overhead camshaft (میل بادامک دو سر DOHC) :

در این سیستم میل بادامک ها به صورت جفتی روی سیلندر قرار می گیرند و اغلب در موتورهای خطی و خورجینی (وی شکل) استفاده می شود. در موتورهای خطی مجهز به سیستم DOHC؛ دو میل بادامک و در موتورهای خورجینی 4 میل بادامک مورد استفاده قرار می گیرد. در این نوع موتورهای برای هر سیلندر 4 سوپاپ در نظر گرفته می شود. سیستم DOHC نسبت به سایر سیستم ها؛ با حجم یکسان قدرت بیشتری تولید می کند از این رو در خودرو های مدرن از این سیستم استفاده می کنند.

برای نمونه خودروهای سمند EF7 (موتور خورجینی 16 سوپاپ) و پارس ELX (موتور خطی 16 سوپاپ) از این نوع سیستم استفاده می کنند.

سوپاپ Soupape چیست؟

سوپاپ یا Soupape به معنای دریچه که کلمه ای فرانسوی است، یکی از قطعات موتور می باشد که روی سیلندر قرار دارد و وظیفه آن کنترل ورود و خروج هوا و دود است. همانطور که احتمالا در کتاب های فیزیک دبیرستان دیده اید، سوپاپ ها باید طبق نظم خاصی عمل کنند و در غیر اینصورت موتور به صورت تنظیم عمل نمی کند. سوپاپ ها یکی از مهم ترین اجزای موتورهای احتراق داخلی هستند که مهم ترین برنامه موتور یعنی سوزاندن مخلوط سوخت و هوا و سپس خارج کردن دود آن به عملکرد این قطعات بستگی دارد.

وظایف سوپاپ چیست؟

سوپاپ‌های سیلندر یکی از اجزا ضروری در موتورهای احتراق داخلی هستند که مجاری ورود و خروج به محفظه سیلندر را کنترل می‌کنند. عملکرد موتور ارتباط مستقیم با نحوه کنترل این مجاری ورودی و خروجی دارد، اگر بنابراین مکانیزم حرکت سوپاپ در راندمان موتور اهمیت فراوانی دارد.

وظیفه مجموعه مکانیزم زمان‌بندی دقیق برای حرکت سوپاپ، باز کردن و بستن سوپاپ‌ها بر اساس زمان‌های کاری موتور خواهد بود. هر چه این مکانیزم دقیق‌تر، عملکرد میزان اتلاف انرژی کاهش می‌یابد.

موتور OHV چیست؟

OHV مخفف کلمه Over Head Valve است که یعنی در این پیشرانه، پیستون‌ها در بالای سیلندر قرار دارند و میل سوپاپ‌ها در درون بلوک سیلندر قرار دارند. به این پیشرانه‌ها “پوشراد” هم گفته می‌شود که بیشتر در میان خودروهای آمریکایی محبوب هستند.

بزرگ ترین ایراد این پیشرانه‌ها دشواری کنترل زمان بندی باز و بسته شدن سوپاپ ها در این خودروها است. همچنین در این پیشرانه‌ها نمی‌توان در هر سیلندر بیش از دو سوپاپ نصب کرد و دارای یک میل سوپاپ هستند.

از مزایای آن می‌توان به هزینه کم ساخت، عمر زیاد و همچنین ابعاد کوچک‌تر این پیشرانه‌ها اشاره کرد. موتورهای OHV دارای مزایای زیر می باشند:

• اختلاط کمتر سوخت با هوای ورودی
• خروج کاملتر و آرامتر دود خروجی

راندمان بالاتر احتراق در این موتورها، نسبت تراکم بالاتری را ایجاد می کند. بنابراین می توان با دریافت توان خروجی بیشتر، از تولید کربن مونوکسید غیر مفید جلوگیری کرد.

به علاوه، طراحی موتورهای OHV تعادل حرارتی فوق العاده ای را ایجاد می نماید که باعث:

• کاهش فرسودگی سیلندر؛
• کاهش آلودگی محیط زیست؛
• کاهش مصرف روغن؛
• و افزایش عمر مفید موتور می شود.

موتورهای GX270 هوندا، دارای ساختار OHV می باشند.

موتور OHC چیست؟

موتور OHC چیست مخفف Over Head camshaft است در این موتور سوپاپ ها بالای سیلندر قرار دارند و میل سوپاپ درون سر سیلندر و بالای محفظه احتراق قرار گرفته است. این مدل یکی از قدیمی‌ترین طرح‌ها در دنیای مهندسی خودرو است، اما بسیاری از خودرو سازان هنوز هم از این شیوه در محصولات خود استفاده می‌کنند.

به طور مشخص شرکت‌هایی نظیر فیات کرایسلر و جنرال موتورز، هنوز هم از پیشرانه‌ های خورجینی OHC استفاده می کنند. راندمان بالاتر احتراق در این موتورها، نسبت تراکم بالاتری را ایجاد می کند. بنابراین می توان با دریافت توان خروجی بیشتر، از تولید کربن مونوکسید غیر مفید جلوگیری کرد.

مزایای موتورهای OHV

اگر بخواهیم لیستی از مزایای موتورهای OHV تهیه کنیم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• هزینه کمتر: ساخت و نگهداری موتورهای OHV هزینه کمتری دارند و آن‌ها را به گزینه‌ای مقرون به صرفه تبدیل می‌کند.
• سادگی: تعمیر و نگهداری موتورهای OHV به دلیل سادگی، بسیار راحت است.
• خروج بهتر دود: دود هم آرام و هم کامل از سیلندر خارج می‌شود.

معایب موتورهای OHV

معایب موتورهای OHV نیز عبارتند از:

• عملکرد محدود: موتورهای OHV در مقایسه با موتورهای OHC کارایی و قدرت کمتری دارند.
• مصرف سوخت بیشتر: موتورهای OHV تمایل به مصرف سوخت بیشتری دارند که در طول زمان می‌تواند منجر به هزینه سوخت بالاتر شود.
• سر و صدای زیاد: موتورهای OHV به دلیل داشتن نویز سر و صدای بیشتری از موتورهای OHC تولید می‌کنند.

مزایای موتورهای OHC

این مزایا عبارتند از:

• عملکرد بهتر: موتورهای OHC کارآمدتر هستند و قدرت بیشتری نسبت به موتورهای OHV تولید می‌کنند.
• مصرف سوخت بهینه: موتورهای OHC سوخت کمتری مصرف می‌کنند.
• صدای کمتر: موتورهای OHC به دلیل عملکرد روان، تقریبا بی صدا هستند.

معایب موتورهای OHC

معایب موتورهای OHC به شرح زیر است:

• هزینه بیشتر: تولید و نگهداری موتورهای OHC در مقایسه با موتورهای OHV معمولاً بیشتر است.
• پیچیدگی: موتورهای OHC پیچیده‌تر هستند و برای نگهداری و تعمیر به دانش و تخصص تخصصی بیشتری نیاز دارند.

مقایسه موتورهای OHV و OHC

در موتورهای OHV یا سوپاپ بالا (Over head valve)، همانطور که از نامشان پیداست سوپاپ ها در بالای محفظه احتراق جایگذاری شده اند.

در حالیکه درموتورهای میل بادامک بالا یا (OHC(over head camshaft، همانند موتورهای OHV بوده با این این تفاوت که در این موتورها میل سوپاپ درون سر سیلندر و بالای محفظه احتراق قرار گرفته است.

نتیجه گیری

در پایان امیدواریم که مقاله "تفاوت بین موتورهای OHV و OHC" برای شما مفید واقع شده باشد.

برای کسب اطلاعات بیشتر و گرفتن مشاوره رایگان با شماره های درج شده روی سایت تماس بگیرید.

کارشناسان آبادیزل آماده پاسخگویی به شما عزیزان هستند.